Wat als je gaat verhuizen en je kind moet daardoor naar een andere opvang. Hoe begeleid je hem/haar daar bij?
Een verhuizing is iets waar je als ouders enorm naar uit kunt kijken maar door kinderen wordt een verhuizing vaak als iets vervelends gezien. Kinderen moeten hun vertrouwde huis, buurt, ritme en vriendjes opgeven. Het kan heel beangstigend zijn om in een nieuwe omgeving te komen en daar opnieuw je weg te moeten vinden. Een goede begeleiding van je kind(eren) is dan ook noodzakelijk.
Verhuizen met een baby
Ook op jonge leeftijd heeft een verhuizing effect op een kind. Ondanks dat een baby zich nog niet zo bewust is van zijn omgeving, zijn baby’s wel heel gevoelig voor veranderingen in licht, geluid, geur en hoe hun ouders zich voelen. Het is voor een baby belangrijk dat je als ouders voldoende rust en zekerheid uitstraalt. Probeer daarom de verhuizing zo goed mogelijk voor te bereiden en neem hier de tijd voor. Hierdoor is de kans groter dat de verhuizing zonder stress voor jou en daardoor ook voor je baby, doorlopen kan worden.
Een baby vindt het prettig om vertrouwde geluiden om zich heen te hebben, ook als hij/zij slaapt. Met een muziekdoosje kun je baby’s daarom een vertrouwd gevoel geven als ze gaan slapen, ongeacht de plaats waar ze slapen wordt dat bekende muziekje dan het punt van houwvast. Door enkele weken voor de verhuizing het kindje al te laten wennen aan de muziek, kan het muziekje in de nieuwe kamer op zijn beurt veel vertrouwen teruggeven.
Verhuizen met een peuter
Peuters kunnen enigszins voorbereid worden op een verhuizing. Ga, als het lukt, ook voor de verhuizing als eens in de buurt van de nieuwe woning kijken zodat hij/zij weet dat er ook in de nieuwe omgeving een speeltuintje, supermarkt of iets anders herkenbaars is. Ga met je peuter ook alvast eens langs op de nieuwe peuterspeelzaal of het nieuwe kinderdagverblijf om te wennen. Het zal je peuter goed doen om de eerste keer in die nieuwe opvang te kunnen wennen waar een van zijn/haar ouders bij is en daarnaast krijg je zelf ook een beter beeld van de nieuwe opvang.
Een verhuizing lijkt een feestelijk moment dat je moet aangrijpen om ook voor de kinderen een mooie nieuwe kamer te maken. Peuters zijn nog erg gehecht aan hun eigen spulletjes en ze hebben daardoor geen behoefte om gelijk bij het verhuizen ook een nieuwe kamerinrichting te krijgen. Nieuwe gordijnen, andere meubels, een ander behang of een poster maken de kamer totaal anders en juist dat is voor kinderen heel moeilijk. Als de vertrouwde omgeving verandert, dan kunnen de meubeltjes, kleuren en geuren van de ‘oude’ eigen kamer houvast bieden.
Verhuizen met een kleuter
Kleuters kunnen op een actievere manier worden voorbereid op een verhuizing. Probeer zo goed mogelijk uit te leggen wat een verhuizing is en probeer hem of haar daar ook goed bij te betrekken. Probeer het huis te laten zien zodra het mogelijk is en vraag om inspraak over de inrichting van de het nieuwe huis. Een mening hebben is voor een kleuter belangrijk, en door te zien dat de ouders dat respecteren kan de verhuizing zowaar een groot feest worden. Laat het kind aangeven welke kamer hij/zij het liefste zou willen (geef opties) en evt kan hij/zij ook meedenken over de meubeltjes en de muren.
Ook voor een kleuter is het belangrijk om de buurt van te voren al eens goed te verkennen. Probeer samen met je kind de nieuwe school te bezoeken zodat deze niet helemaal nieuw meer is na de verhuizing.
Als de verhuizing dichter bij komt, dan kan het kind helpen met het inpakken van de eigen spullen. Hierdoor begrijpt hij/zij beter wat er nu precies gebeurt en hierdoor wordt de herkenning van de eigen spullen groter bij het uitpakken van deze spullen in de nieuwe woning. Zorg wel dat er een paar kleine spulletjes achterblijven zodat de kleuter zich ook tijdens de verhuizing niet verloren voelt.
De periode dat de spullen al wel ingepakt zijn, maar dat er nog niet verhuisd is, wordt door de meeste kinderen als een moeilijke periode ervaren. De vertrouwde omgeving lijkt weg te vallen waardoor een kind zich vaak geen goede houding weet te geven. Probeer daarom zo lang mogelijk een plek in huis te behouden waar je kind zich terug kan trekken. Gebruik de spullen die je voor deze vertrouwde plek hebt gebruikt ook om in het nieuwe huis zo snel mogelijk een vertrouwde plek te creëren.
Verhuizen met een schoolgaand kind
Ook als je kind al wat ouder is, kan verhuizen een aangrijpende gebeurtenis zijn. Hoe ouder een kind, hoe beter er mee te communiceren is. Probeer dit dan ook zo veel mogelijk te doen en bespreek wat voor hem/haar de veranderingen en voordelen zullen zijn. Probeer je kind zo veel mogelijk te betrekken bij de verhuizing en de voorbereiding daarvan. Een puber kan heel goed inspraak hebben op de keuze van het nieuwe huis, de keuze van de nieuwe school, de keuze van de nieuwe kamer en de wijze waarop de verhuizing zelf zal verlopen.
Hoe en wanneer begin je met de voorbereiding?
Het is moeilijk om het juiste moment te bepalen waarop je de kinderen het beste kunt betrekken bij de verhuizing. Dit is afhankelijk van het kind en van de leeftijd van het kind. Over het algemeen kun je stellen dat hoe jonger het kind, hoe later je het pas hoeft te vertellen.
Kleine kinderen hebben duidelijkheid nodig en kunnen dingen nog niet goed in de toekomst plaatsen. Bij kleine kinderen kun je daarom het best wachten totdat de meeste dingen reeds geregeld zijn. Oudere kinderen willen graag meegenomen worden in het gehele proces. Betrek ze daarom op tijd zodat ze mee kunnen denken over het nieuwe huis, over hun kamer, over de inrichting en de nieuwe school.
Probeer, nadat je kind te horen heeft gekregen dat er verhuisd gaat worden, extra goed op hem/haar te letten. Ook als het kind het niet zegt kan hij/zij daar in zijn hoofd al heel erg mee bezig zijn. Licht daarom ook de oude school in zodra de verhuizing bekend is bij het kind. Zo zal er meer begrip zijn als het kind het tijdelijk wat moeilijker heeft en zo kan er sneller goede begeleiding worden gegeven.
Je bent verhuisd, en dan?
Zodra je verhuisd bent kom je zelf vaak snel weer in het juiste ritme. Dit komt omdat de meeste verhuizingen naar een bepaalde plek gebeuren vanwege werk, vrienden of affectie met de locatie an sich. Kinderen hadden dit niet en het kan ook gebeuren dat dit wennen bij kinderen niet zo makkelijk gaat. Als het mogelijk is, kun je kinderen uit de oude buurt of school uitnodigen om te komen spelen of logeren. De behoefte hieraan zal vanzelf minder worden wanneer het kind meer contacten uit de nieuwe buurt op doet. Je kunt hier bij helpen door hem/haar aan te melden bij een leuke club of vereniging zodat het contact maken met leeftijdgenoten wat makkelijker wordt.
Hou de eerste maanden na de verhuizing je kinderen goed in de gaten. Het kan zijn dat het wennen aan de nieuwe omgeving gewoon niet wil lukken en de signalen die je kind daarover uitstraalt moet je op tijd proberen op te vangen. Andersoortige resultaten op school, stemmingswisselingen, agressiviteit, neerslachtigheid en prikkelbaarheid zijn voorbeelden van signalen die er op duiden dat het wennen niet wil lukken. Als het niet lukt om je kind hier zelf bij te helpen kan het goed zijn om hiervoor professionele hulp in te schakelen. Bureau jeugdzorg, een maatschappelijk werker of een psycholoog zijn voorbeelden van partijen die vaak goed kunnen helpen in de verwerking van een verhuizing.